VOLSTRIT NASTAO ISPOD DRVETA Nešto kasnije, na spratu čuvenog hotela, Beogradska berza ispisala je istoriju

Tamara Đurđević | 14:21 | 28.02.24 Finansije

Što se tiče Njujorka, za sve su krivi holandski doseljenici.

Foto: photo.ua / Shutterstock.com

Sve je krenulo od drvenog zida, a zahvaljujući politici, razvoju tehnologije, istoriji, i uz puno sreće Vol Strit je danas najvažniji finansijskih centar u svetu, kao i središte ekonomskog života Sjedinjenih Američkih Država.

Ono što se dešava u šest blokova na Menhetnu, i odluke koje se tamo donose, imaju uticaj na milijarde ljudi širom sveta. Na tom potezu nalazi se Njujorška berza, mesto na kojem se dnevno zarađuju, ali i gube silni milioni.

U okrugu je takođe sedište mnogih investicionih banaka, državnih i opštinskih trgovaca hartijama od vrednosti, povereničkih kompanija, osiguravajućih društava i brokerskih kuća.

Iako se o pravom poreklu imena Vol Strit rasprljavlja među istoričarima i stručnjacima, prva pretpostavka je da se je sve počelo od holandskih doseljenika.

Naime, kada je Menhetn bio u vlasništvu Holanđana, oni su postali zabrinuti da će Engleska napasti njihovu malu koloniju. Kako bi odbili napadače, 1653.godine su Holanđani oko svog naselja (Njujork se nekad zvao Novi Amsterdam) izgradili zemljani zid visine tri metra, dužine od 700 metara. Protezao se otprilike duž područja koje danas poznajemo kao Vol strit, sa impozantnim kapijama na čuvenim njujorškim raskrsnicama Volstrita i Perl strita, i Volstrita i Brodveja.

Jedna od teorija je da su upravo taj zid i ulica u kojoj se nalazi današnja čuvena berza inspirisala enegleske doseljenike da tom delu grada daju ime Volstrit (Wall street – ulica zida).

Dok neki istoričari veruju da je ime došlo od Valonaca, Holanđana koji govore francuski i koji su bili rani naseljenici Menhetna. Ovo stanovništvo postalo je poznato jednostavno kao „Vaal“, a glavni ulaz u njihovo naselje postao je poznat kao „Vaal Straat“.

Možda jedna od presudnih godina u dugačkoj istoji Vol Strita, odigrala se 1792. godine kada su Finansijski trgovci u Njujorku potpisali Batonvud sporazum.

Batonvud sporazum je osnivački dokument sadašnje Njujorške berze i jedan je od najvažnijih finansijskih dokumenata u istoriji SAD. Sporazum je organizovao trgovinu hartijama od vrednosti u Njujorku i potpisan je 17. maja 1792. između 24 berzanska posrednika izvan Volstrita 68.

Prema legendi, potpisivanje se dogodilo ispod drveća gde su se dogodile njihove najranije transakcije, a Njujorška berza slavi potpisivanje ovog sporazuma 17. maja 1792. godine kao svoje osnivanje.

Punih dvadeset pet godina kasnije, 1817. godine, članovi Batonovog sporazuma oformili su Njujorški berzanski odbor, po uzoru na Filadelfijsku trgovačku berzu. Tako je na kraju i nastala Njujorška berza.

Da naša država, tadašnja Jugoslavija nije mnogo zaostajala u tom finansijskom sektoru, svedoči i važan događaj u našoj istoriji.

Već tridesetih godina 19. veka rodila se ideja o stvaranju ustanove koja bi kontrolisala kretanje vrednosti novca, danas poznate kao Beogradska berza.

Iako je Beogradska berza prvobitno osnovana još 21. novembra 1894. godine, prve transakcije obavljene su tek u januaru 1895. na spratu hotela „Bosna“ u Savamali.

Na ovoj berzi trgovalo se devizama, akcijama, obveznicama i robom.

Podsetimo, Bizportal je ranije pisao o istorijatu Beogradske berze, ali i o tome kako je knjaz Miloš protiv osnivanja, tada prve jugoslovenske berze.

Zaštitini znak Vol Strita

Skulptura bronzanog bika američkog vajara Artura di Modike , poznata pod imenima „Ulični bik“ i „Bik koji juri“, postavljena je u centru njujorške poslovne četvrti i berze davne 1989. godine.

Bik koji juri’ bio je treći – i konačno uspešan – pokušaj umetnika da postavi sopstvene statue na njujorške ulice bez dozvole.

Skulptura je jedan od najpopularnijih simbola Njujorka i Vol Strita i se tumači kao spomenik finansijskom optimizmu i ekonomskom prosperitetu.

Čuveni bik visok je 3,4 metra, dugačak 4,9 metara, a težina ove skulpture iznosi 3,2 tone, a bronzana boja i metalna konstrukcija skulpturebika na Volstritu simbolizuje moć i snagu njujorške berze.

Američki vajar, italijanskog porekla, postavljenje skuplture doživljavao je kao „protivotrov“ za krah Volstrira koji se desio 1987. godine. Želeo je da bik simbolizuje snažnu ekonomiju, odlučnost, naporan rad, kao i kompletan put do ličnog uspeha.

Interesantno je da skulptura bika danas turistička atrakcija, kao i sama četvrt, koja privlači na hiljade ljudi dnevno. Ujedno je i jedna od najpoznatijih slika Njujorka i simbol Vol Strita, za čije je stvaranje umetnik iz svog džepa izdvojio 360.00 američkih dolara.

Za one koji veruju u urbane legende, trljanje nosa i rogova čuvene skulpture donosi sreću.

Za najnovije biznis vesti iz Srbije i sveta, pratite nas na našoj Instagram stranici.